درس بیست و چهارم مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی | خرمشهر در دامان میهن | درس و مدرسه (مومکا)

به طور گروهی یکی از تحقیق های زیر را انتخاب کنید و انجام دهید:

الف) درباره ی زندگی یکی از شهدای جنگ تحمیلی شهر، روستا یا محلّه ی خود تحقیق کنید و نتیجه را به کلاس بیاورید.

پاسخ این سوال به محل زندگی شما بستگی دارد، اما ما دو نمونه از زندگی نامه شهدا را که در درس پانزدهم هدیه های آسمان پایه ششم نیز به آن اشاره شده اس را در زیر قرار داده ایم:

شهید سید منصور بیاتیان

شهید «سید منصور بیاتیان» در سال ۱۳۲۷ در روستای دار غیاث در بخش خسروآباد شهرستان شهرستان بیجار متولد شد، در سال ۱۳۳۴ به مدرسه رفت و تا پایان سال چهارم مقطع ابتدایی درس خواند.  در سال های نوجوانی پدر بزرگوار خود را از دست داد و سرپرستی خانواده را به عهده گرفت به همین علت نتوانست ادامه تحصیل دهد، چند سال بعد ازدواج کرد که ثمره آن پیوند دو فرزند پسر و یک فرزند دختر است.

در سال ۱۳۴۷ به خدمت سربازی رفت وقتی که نهضت اسلامی حضرت امام (ره ) اوج گرفت او به حامیان آن نهضت پیوست و ضمن شرکت در فعالیت های سیاسی، علیه رژیم منفور پهلوی به آگاه سازی مردم پرداخت.

پس از آنکه این نهضت بزرگ به پیروزی رسید به عضویت کمیته انقلاب اسلامی شهرستان بیجار در آمد، در سال ۱۳۵۸ با همکاری چند نفر از برادران دیگر، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در آن شهرستان بنیان نهاد و خود نیز به جمع نیروهای آن پیوست.

بعد از مدتی فرمانده عملیات سپاه بیجار شد، در سال ۱۳۶۱ به سپاه سردشت رفت و چند ماه در آنجا منشا خدمات ارزشمندی شد، بعد از آن فرماندهی اطلاعات و عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان سقز را پذیرفت و نزدیک به سه سال در آن سمت به فعالیت پرداخت.

در تاریخ چهار شهریور سال ۶۳ در درگیری با نیروهای ضد انقلاب در روستای (آیچی) سقز از ناحیه سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید، از شهید بیاتیان یک نسخه وصیتنامه به جا مانده است. مزار مطهر شهید در گلزار شهدای شهرستان بیجار است.

شهید محمود امان اللهی

محمود امان‌اللهی (۱۳۳۹ بیجار، کردستان – ۱۳۷۹ بیجار) از فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ ایران و عراق و رابط بین سپاه و ارتش بود. وی در روستای جعفرآباد از توابع شهرستان بیجار به دنیا آمد. در سال ۱۳۵۶ پس از اخذ دیپلم در رشته علوم تجربی به دانشکده افسری در تهران رفت. در اوایل انقلاب اسلامی با خبر کشته شدن پدراش راهی شهرستان بیجار شد.

محمود امان‌اللهی در زمان جنگ به عنوان رابط ارتش و سپاه خدمت می‌کرد و رابط بین موسی نامجو و جهان آرا بوده‌است. وی قبل از آن از جانب دانشگاه افسری امام علی به سپاه کردستان مأموریت پیدا کرده بوده‌است و مسولیت سپاه و پیشمرگان را بر عهده داشته‌است. وی در دوران جنگ ایران و عراق بارها زخمی شد. وی به عنوان داوطلب از طرف موسی نامجو به همراه ۲۷۰ تن از دانشجویان دانشگاه افسری راهی اهواز شده و در مناطق آبادان و اهواز نیز حضور داشته‌است.

وی بارها اسیر شده‌است. نخستین بار در سال ۱۳۵۹ پس از زخمی شدن در خرمشهر به اسارت درآمده است. وی در تاریخ ۲۶ خرداد ۱۳۶۰ طی مبادله اسرای ایران و عراق آزاد شدند. پس از این تاریخ با تمدید مأموریت وی در ناحیه سردشت و کردستان دوباره مأموریت یافت. وی از طرف صیاد شیرازی به عنوان فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء منصوب شد.

وی علاوه بر شرکت در نبردهای اهواز و آبادان، در عملیات ظفر ۱ ،۲ و ۳، و کربلای ۱٬۲٬۳ نیز حضور داشت.

سرانجام در سال ۱۳۷۹ به دنبال شدت گرفتن جراحات وارد شده در بیمارستان‌های کردستان و شریعتی تهران بستری شد و پیکرش در زادگاهش به خاک سپرده شد. وی اعضای بدن اش را در هنگام مرگ هدیه کرد.

ب) درباره ی شهید بهنام محمدی که هنگام هجوم نیروهای عراقی به خرمشهر با آنها جنگید، تحقیق کنید. شما میتوانید با کمک معلّم از مجموعه کتابهایی که در این باره برای کودکان و نوجوانان نوشته شده است یا پایگاه اینترنتی شبکه ی رشد، دانشنامه ی رشد استفاده کنید.

تحقیق در مورد زندگی نامه شهید بهنام محمدی 

نام و نام خانوادگی : بهنام محمدی (بهنام محمدی راد)

متولد : ۱۲ بهمن ۱۳۴۵

شهادت : ۲۸ مهر ۱۳۵۹

بهنام در منزل پدر بزرگش در خرمشهر به‌ دنیا آمد. ریزه بود و استخوانی اما فرز چابک بازیگوش و سرزبان دار. 

شهریور ۱۳۵۹ شایعه حمله عراقی ها به خرمشهر قوت گرفته بود. خیلی ها داشتند شهر را ترک می کردند. کسی باور نمی کرد که خرمشهر به دست عراقی ها بیفتد. اما جنگ واقعاً شروع شده بود. بهنام که فقط ۱۳ سال سن داشت، تصمیم گرفت بماند. او مردانه ایستاد. هم می جنگید هم به مردم کمک می کرد. بمباران که می شد می دوید و به مجروحین می رسید. او با همان جسم کوچک اما روح بزرگ و دل دریایی‌اش به قلب دشمن می‌زد و با وجود مخالفت فرماندهان، خود را به صف اول نبرد می‌رساند تا از شهر و دیار خود دفاع کند. بهنام چندین بار نیز به اسارت دشمن درآمد؛ اما هر بار با توسل به شیوه‌ای از دست آنان می گریخت.

برای فریب عراقی ها می زد زیر گریه و می گفت: “من دنبال مامانم می گردم گمش کردم” او با بهره گیری از توان و جسارت خود توانست اطلاعات ارزشمندی از موقعیت دشمن را به دست آورده و در اختیار فرماندهان جنگ قرار دهد.

عراقی ها که فکر نمی کردند این نوجوان ۱۳ ساله قصد شناسایی مواضع، تجهیزات و نفرات آنها را دارد، رهایش می کردند. یک بار که رفته بود شناسایی، عراقی ها گیرش انداختند و چند تا سیلی آبدار به او زدند جای دست سنگین مامور عراقی روی صورت بهنام مانده بود. وقتی برگشت دستش را روی سرخی صورتش گرفته بود. هیچ چیز نمی گفت فقط به بچه ها اشاره کرد. عراقی ها کجا هستند و بچه ها راه می افتادند. این شیر بچه شجاع و پرتلاش بختیاری در رساندن مهمات به رزمندگان اسلام بسیار تلاش می کرد. گاه آنقدر نارنجک و فشنگ به بند حمایل خود آویزان می‌کرد که به سختی می توانست راه برود. علاقه عجیبی به امام خمینی (ره) داشت. به گونه ای که اینگونه سفارش کرده بود: از بچه‌ها می‌خواهم که نگذارند امام تنها بماند و خدای ناکرده احساس تنهایی بکند.

بهنام محمدی نوجوان ۱۳-۱۲ ساله‌ای بود که در تمام روزهای مقاومت از ۳۱ شهریور تا ۲۸ مهر ۵۹ در خرمشهر ماند.

نحوه شهادت بهنام محمدی

با تشدید جنگ و تنگ ترشدن حلقه محاصره خرمشهر، خمپاره ها امان شهر را بریده بودند. درگیری در خیابان آرش شدت گرفته بود.  مثل همیشه بهنام سر رسید اما نارحتی بچه ها دیگر تاثیری نداشت. او کار خودش را می کرد. کنار مدرسه امیر معزی (شهید آلبو غبیش) اوضاع خیلی سخت شده بود. ناگهان بچه ها متوجه شدند که بهنام گوشه ای افتاده است و از سر و سینه اش خون می جوشید. پیراهن آبی و چهار خونه بهنام غرق خون شده بود و چند روز قبل از سقوط خرمشهر شیر بچه دلاور خوزستانی بالاخره در ۱۳۵۹/۷/۲۸ پر کشید.

این کبوتر خونین بال در قطعه شهدای کلگه شهرستان مسجد سلیمان، شهر آبا و اجدادش مدفون است. در سال ۱۳۸۹ طی یک مراسم باشکوه و با شرکت مسئولان و مدیران استان خوزستان و هزاران نفر از اهالی شریف شهرستان مسجد سلیمان ، مزار مطهر این شهید بزرگ به قطعه شهدای گمنام در ورودی شهر مسجد سلیمان انتقال یافت.

وصیت‌نامه شهید بهنام محمدی

بسم الله الرحمن الرحیم

من نمی‌دانم چه بگویم. من و دوستانم در خرمشهر می‌جنگیم و به ما خیانت می‌شود. من می‌خواهم وصیت کنم، هر لحظه در انتظار شهادت هستم. پیام من به پدر و مادرها این است که بچه‌های خود را لوس و ننر بار نیاورید از بچه‌ها می‌خواهم امام را تنها نگذارند و خدا را فراموش نکنند و به خدا توکل کنند. پدر و مادرها فرزندان خود را اهل مبارزه و جهاد در راه خدا بار بیاورید.

پاسخ فعّالیت ۳ درس بیست و چهارم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۱۲۲ کتاب درسی)

پاسخ فعّالیت ۴ درس بیست و چهارم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۱۲۲ کتاب درسی)