درس دهم مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی | چه عواملی موجب گسترش علوم و فنون در دوره اسلامی شد؟ | درس و مدرسه | مومکا

درس و مدرسه ( مومکا ) – متن کتاب درسی و سوالات و آموزش کامل و پاسخ فعالیت های درس دهم کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی تحت عنوان چه عواملی موجب گسترش علوم و فنون در دوره اسلامی شد؟ در زیر آورده شده است. امید است که از آن بهره گرفته و استفاده لازم را ببرید.

چه عواملی موجب گسترش علوم و فنون در دوره اسلامی شد؟

• آموزه‌های دین اسلام

مهم‌ترین علّت پیشرفت علمی مسلمانان، تعالیم دین اسلام بود. آیات قرآن کریم انسان‌ها را به تفکّر درباره‌ٔ آفرینش جهان، حرکت ستارگان و سیارات، زندگی جانوران و گیاهان و نظایر آن، دعوت می‌کند.

• نیازهای جدید جوامع مسلمان

مسلمانان برای کارهایی چون تعیین جهت قبله (جهت رو به خانه‌ی کعبه) پی بردن به ساعت طلوع و غروب خورشید و تقویم و برای انجام دادن عبادت‌ها، کشتیرانی در دریا و نظایر آن به علم ریاضیات و ستاره‌شناسی نیاز داشتند. آنها با اُسطرلاب، موقعیت ستاره‌ها را مطالعه می‌کردند.

• ترجمه

• حمایت فرمانروایان از دانشمندان

• تجارت و بازرگانی

• کاغذ سازی

مسلمانان فنّ کاغذسازی را از چینی‌ها آموخته بودند.

مراکز علمی جهان اسلام

• دانشگاه و کتابخانه

• نظامیه

• رصدخانه

• بیمارستان

سوالات درس به درس مطالعات اجتماعی ششم

سوالات متن درس دهم مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی – چه عواملی موجب گسترش علوم و فنون در دوره اسلامی شد؟ 

۱- مهم ترین علت پیشرفت علمی مسلمانان چیست؟ تعالیم دین اسلام

۲- آیات قرآن کریم انسان ها را به تفکر درباره ی چه چیزی دعوت می کند؟
تفکر درباره ی آفرینش، حرکت ستارگان و سیارات، زندگی جانوران و گیاهان و چیزهایی شبیه آن

۳- پیامبر گرامی اسلام (ص) درباره ی کسب علم چه فرمودند؟
به دنبال کسب علم باشید و حتی اگر مجبور شوید تا به چین بروید.

۴- دو امامی که کلاس های درس داشتند و شاگردان زیادی را آموزش دادند، نام ببرید.
امام باقر (ع) و امام صادق (ع)

۵- مسلمانان برای انجام چه کارهایی به علم ریاضیات و ستاره شناسی نیاز داشتند؟
تعیین جهت قبله ساعت طلوع و غروب خورشید و تقویم و برای انجام عبادت ها، کشتی رانی در دریا و …

۶- مسلمانان با چه وسیله ای موقعیت ستاره ها را مطالعه می کردند؟ اسطرلاب

۷- مسلمانان در کدام موارد مربوط به دریانوردی مهارت داشتند؟

در ساختن و هدایت کشتی مهارت داشتند و با توجه به جهت ستاره قطبی در آسمان ، مسیرشان را در دریا پیدا می کردند.

۸- چگونه مسلمانان مسیر خود را در دریا پیدا می کردند؟ با استفاده از ستاره ی قطبی

۹- علوم و فنون سرزمین های دیگر چگونه در اختیار مسلمانان قرار می گرفت؟
وقتی آن سرزمین ها را فتح می کردند.

۱۰- مسلمانان چگونه از آثار علمی ملت های چون ایران و یونان استفاده می کردند؟
آثار علمی شان را به عربی ترجمه می کردند.

۱۱- حمایت فرمانروایان چه تأثیری در گسترش علوم و فنون داشته است؟
از دانشمندان حمایت می کردند و خودشان کتابخانه و مدارس و … می ساختند که باعث پیشرفت بیش تر علوم و فنون گردید.

۱۲- تجارت و بازرگانی در دوره ی اسلامی از چه راه هایی انجام می شد؟
هم از راه های خشکی و هم از راه دریا۔

۱۳- تجارت و بازرگانی چه نقشی در گسترش علوم و فنون داشت؟
در سفرهایی که بازرگانان از طریق راه های دریایی و خشکی برای تجارت آمد و رفت می کردند ، این علوم و فنون از جایی به جای دیگر منتقل می شد.

۱۴- مسلمانان فن کاغذسازی را از چه کسانی آموختند؟ چگونه می توان فهمید که مسلمانان فن کاغذسازی را گسترش دادند؟
از چینی ها – از صدها مغازه ی کتاب فروشی که در شهرهایی چون بغداد ، نیشابور و بخارا وجود داشت.

۱۵- مهم ترین مغازه های کتاب فروشی در دوره ی اسلامی در کدام شهرها وجود داشت؟
بغداد، نیشابور، بخارا و …

۱۶- یکی از مهم ترین مراکز علمی در دوره ی اسلامی را نام ببرید.
دانشگاه جندی شاپور

۱۷- دانشگاه جندی شاپور در کدام شهر و چه سلسله ای تأسیس شد؟
در زمان ساسانیان در اهواز تأسیس شد امّا تا سیصد سال بعد از ورود اسلام به یاران به کار خود ادامه داد.

۱۸-دانشگاه جندی شاپور تا چه زمانی به کار خود ادامه داد؟
سی صد سال بعد از ورود اسلام به ایران.

۱۹-یکی از بزرگ ترین کتاب خانه های دوره ی اسلامی در کدام شهر قرار داشت و کدام دانشمند در آن مطالعه و تحقیق می کرد؟
بخارا – ابن سینا.

۲۰-نظامیه ها چگونه مدارسی بودند؟
مدارسی که عده ی زیادی در آن درس می خواندند و همان جا زندگی می کردند و حکومت خرج آن ها را می داد.

۲۱- چه کسی نظامیه را تأسیس کرد؟
خواجه نظام الملک.

۲۲- معروف ترین نظامیه ها در کدام شهرها بودند؟
نیشابور و بغداد.

۲۳- دانشگاه های امروز جهان تقلیدی از مدارس …………. است.
نظامیه.

۲۴- در رصدخانه ها چه کاری انجام می شد؟ تحقیق درباره ی ستارگان

۲۵- معروف ترین رصدخانه های دوره ی اسلامی در کدام شهرها قرار داشت؟
بغداد، اصفهان و ری

۲۶- نخستین بیمارستان و مدرسه ی پزشکی کدام بود؟ بیمارستان و مدرسه ی پزشکی دانشگاه جندی شاپور

۲۷- معروف ترین بیمارستان دوره ی اسلامی که داروخانه هم داشت، کدام بود؟
بیمارستانی که عضدالدوله ی دیلمی در بغداد بنا کرده بود.

۲۸. در دوره ای که مسلمانان به پیشرفت های علمی بزرگ دست یافته بودند ، مردم اروپا چه شرایطی داشتند؟
مردم اروپا در جهل و خرافات بوده و از پیشرفت علم خبری نبود.

۲۹- دوره ی عصر تاریکی اروپا چگونه بوده است؟
دوره ای که مردم اروپا در جهل و خرافات زندگی می کردند و از پیشرفت های علمی در بین آنها خبری نبود و به پیشرفت های علمی مسلمانان با دیده ی حسرت نگاه می کردند.

۳۰- علوم و فنون چگونه به اروپا انتقال یافت؟
به تدریج اروپاییان آثار علمی مسلمانان را ترجمه کردند و با آن ها آشنا شدند.

۳۱- مهم ترین علّت پیشرفت عملی مسلمانان ………………… بود.

پاسخ: تعالیم دین اسلام

۳۲- مسلمانان به کمک ………………… موقعیت ستاره ها را مطالعه می کردند.

پاسخ: اسطرلاب

۳۳- در سرزمین های اسلامی تجارت از طریق ………………… و ………………… رونق داشت.

پاسخ:  خشکی – راه های دریایی

۳۴- مسلمانان فن کاغذسازی را از ………………… آموختند.

پاسخ: چینی ها

۳۵- یکی از مهمترین مراکز علمی در دوره ی اسلامی ………………… بود.

پاسخ: دانشگاه جندی شاپور

۳۶- سامانیان در شهر ………………… کتابخانه ی عظیمی داشتند که دانشمندان معروفی از جمله ………………… سال ها در آن مشغول تحقیق و مطالعه بود.

پاسخ: بخارا – ابن سینا

۳۷- یکی از وزیران معروف ایرانی ………………… بود که مدارس نظامیّه را تأسیس کرده بود.

پاسخ: خواجه نظام الملک

۳۸- معروف ترین بیمارستان دوره ی اسلامی را شخصی به نام ………………… در شهر ………………… بنا کرده بود که داروخانه نیز داشت.

پاسخ: عضدالدوله دیلمی – بغداد

گام به گام مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی

پاسخ فعالیت های درس دهم مطالعات اجتماعی ششم

فعّالیت ۱ درس دهم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۵۴ کتاب درسی)

کاربرگه ی شماره ی ١٣ را کامل کنید.

فعّالیت ۲ درس دهم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۵۴ کتاب درسی)

با استفاده از اطلاعاتی که درباره ی دانشمندان و حکیمان و آثار آنها گردآوری کردید، یک روزنامه دیواری درست کنید و به دیوار مدرسه بزنید.

محمدبن زکریای رازی

خواجه نصیرالدین طوسی

👈 دانش آموزان و همراهان گرامی جواب سایر درس های کلاس ششم و تمامی مباحث هر درس، به صورت کامل در سایت موجود می باشد، برای دسترسی کافیست درس موردنظر را در گوگل سرچ کرده و در انتهای آن عبارت «مومکا» یا «درس و مدرسه» را نیز اضافه کنید.