درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی | خرمشهر در چنگال دشمن | درس و مدرسه (مومکا)

• امام (ره) همچنین شخصیتی ضدّ استعماری بودند. ایشان همواره به جلوگیری از نفوذ بیگانگان در این کشور و استقلال ایران تأکید می‌کردند و می‌گفتند مردم باید خودشان سرنوشت کشور را به دست بگیرند.
• پس از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی به وجود آمد و مردم ایران سرنوشت خود را به دست گرفتند و کشورهای استعمارگر متوجّه شدند که منافع آنها در ایران قطع شده است.
• با تشکیل جمهوری اسلامی، ایران یاور مظلومان در جهان شد و از مبارزه‌ی مردم فلسطین حمایت کرد و همین موضوع برای دشمنان خوشایند نبود.
• در اوایل پیروزی انقلاب، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تازه شکل گرفته بود و ارتش و سپاه در حال مجهّز شدن و نیرو گرفتن بودند و هنوز آمادگی کافی برای دفاع نداشتند. در همین زمان، صدام، حاکم ستمگر عراق از اوضاع سوء استفاده، و حمله‌ی نظامی را به ایران آغاز کرد.

اشغال خرّمشهر

خرّمشهر یکی از شهرهای زیبای جنوب غربی ایران و جزء بندرهای بازرگانی در منطقه‌ی خلیج‌فارس به شمار می‌آید. این بندر در محل برخورد رود کارون و اروندرود قرار دارد. نزدیک‌ترین شهر به خرّمشهر، آبادان است.

ارتش عراق در هفته‌ی اوّل جنگ، بعضی از شهرهای مرزی ایران را اشغال کرد و در همه‌ی شهرها با مقاومت سرسختانه‌ی مردم روبه‌‌رو شد.

وقتی جنگ آغاز شد، امام خمینی (ره) فرمودند: 

من از ملّت بزرگ ایران خواهانم که در هر مسئله‌ای که پیش می‌آید قوی باشند، قدرتمند باشند، متّکی به خدای تبارک و تعالی باشند و از هیچ چیز باک نداشته باشند. ما از آن قدرت‌های بزرگ نترسیدیم. این (صدام) که قدرتی ندارد، عراق که چیزی نیست.

یکی از رؤیاهای صدام و فرماندهان عراقی این بود که خوزستان را به تصرّف خود در بیاورند و مالک خرّمشهر و اروندرود بشوند. مقاومت مردم قهرمان خرّمشهر در مقابل هجوم ناگهانی دشمن به درازا کشید و آنها ۳۴ روز در حالی که سِلاح و مهمّات کمی برای دفاع داشتند در مقابل ارتش مجهز به توپ و تانک عراقی‌ها جنگیدند.

در آن زمان، محمّد جهان‌آرا فرمانده‌ی سپاه پاسداران خرّمشهر بود. او و دیگر یارانش شجاعانه در کنار مردم با نیروهای متجاوز جنگیدند. خاطره‌ی فداکاری‌های آنها هرگز از یاد مردم ایران نخواهد رفت.

سرانجام، پس از این همه مقاومت، دشمن با سربازان بیشتر سلاح فراوان به پیشروی ادامه داد و خرّمشهر سقوط کرد و و به دست ارتش صدام افتاد. دشمن شهر را غارت کرد و مردم زیادی را به شهادت رساند. به همین دلیل این شهر را خونین شهر نامیدند. پس از سقوط خرّمشهر، ارتش صدام به قصد تصرف آبادان، این شهر را محاصره کرد.

پس از اشغال خرّمشهر، صدام با موشک، توپ و هواپیما به شهرهای دیگر ایران حمله کرد. امّا در بسیاری از شهرها مردم مقاومت و از شهر دفاع کردند. یکی از مقاوم‌ترین شهرهای ایران در هشت سال دفاع مقدس، شهر دزفول بود. شهر دزفول بیش‌ترین حملات هوایی را تحمّل کرد. مردم دزفول آنچنان مقاومت و دلیری از خود نشان دادند که این شهر به عنوان نمونه‌ٔ مقاومت و پایداری ایران عزیز انتخاب شد.

زندگی‌ نامه ی شهید محمدجهان‌آرا

شهید محمّد جهان آرا در سال ١٣٣٣ در خرّمشهر به دنیا آمد. قبل از انقلاب او تحت تأثیر مبارزات امام با گروهی از دوستانش به فعّالیت سیاسی علیه حکومت پهلوی پرداخت. حکومت شاه، او و دوستانش را دستگیر و به زندان محکوم کرد.

پس از گرفتن دیپلم در کنکور شرکت کرد و وارد دانشگاه شد. وی پس از پیروزی انقلاب، فرماندهی سپاه خرّمشهر را به عهده گرفت و همزمان جهاد سازندگی را در خرّمشهر ایجاد کرد.

با شروع جنگ، او دوش به دوش مردم خرّمشهر، علیه دشمن جنگید. بعد از اشغال خرّمشهر جنگ وارد مرحله‌ٔ تازه‌ای شد. رزمندگان اسلام در اوّلین گام، محاصره‌ٔ آبادان را شکستند. این پیروزی مهمّی بود. جهان‌آرا و تعدادی از فرماندهان برای گزارش این خبر به امام خمینی و انجام یک مأموریت راهی تهران شدند امّا هواپیمای آنها دربین راه سقوط کرد و جهان‌آرا وهمراهانش به شهادت رسیدند.

پیام امام خمینی را در آغاز جنگ تحمیلی بخوانید و بگویید معنی و مفهوم این پیام چه بود؟

مفهوم پیام امام خمینی (ره) این بود که ملّت ایران با ایمان به خداوند حکومت پهلوی را که قدرت‌های بزرگ از او حمایت می‌کردند از بین برد و در مقابل استعمارگران ایستاد، پس از صدام که قدرت چندانی ندارد نباید بترسد، باید قدرتمند باشد و به خدا اتکا کند.

پاسخ فعّالیت ۵ درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۱۱۸ کتاب درسی)

شعر معروف ممد نبودی را که به شهید جهان آرا اشاره میکند در کلاس پخش کنید و به طور دسته جمعی بخوانید.

خواننده: غلامرضا کویتی‌پور

آهنگ نسخه اصلی ممد نبودی ببینی غلامرضا کویتی پور : دانلود

آهنگ نسخه ریمیکس شده و جدید ممد نبودی ببینی غلامرضا کویتی پور : دانلود

پاسخ فعّالیت ۶ درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۱۱۸ کتاب درسی)

ابتدا روی یک برگه نمودار علّت و معلول را رسم کنید؛ سپس علّت های جنگ تحمیلی را به طور خلاصه روی آن بنویسید.

پاسخ فعّالیت ۷ درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی ششم (صفحه‌ی ۱۱۸ کتاب درسی)

در یک تقویم، روز چهارم خرداد را پیدا کنید و بگویید چرا این روز به عنوان روز مقاومت و پایداری انتخاب شده است؟

چهارم خرداد، روز مقاومت و پایداری شهر دزفول نام‌گذاری شده است. دزفول در طول جنگ تحمیلی، بارها موشک باران شد و مقاومت دزفول در مقابل موشک باران‌ها باعث شد تا چهارم خرداد به نام این شهر و مقاومت و پایداری آنها ثبت شود.

سوالات درس به درس مطالعات اجتماعی ششم

سوالات متن درس بیست و دوم مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی – خرمشهر در چنگال دشمن

۱- جنگ تحمیلی رسماً در چه تاریخی و چگونه آغاز شد؟

روز ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹ هواپیمای عراقی در آسمان خرمشهر و تعدادی دیگر از شهرهای ایران ظاهر شدند و بمب های خود را بر سر مردم فرو رختند.

۲- سرآغاز جنگ تحمیلی چه اتّفاقاتی بود؟

حمله ی هواپیماهای عراقی به بعضی از شهرهای کشور و هجوم زمینی ارتش این کشور به سرزمین جمهوری اسلام

۳- انقلاب اسلامی در چه تاریخی به پیروزی رسید؟

۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷

۴- امام خمینی (ره) درباره ی جلوگیری از نفوذ بیگانگان در کشور و استقلال ایران چه می گفتند؟

می گفتند مردم باید خودشان سرنوشت کشور را به دست بگیرند.

۵- چه زمانی کشورهای استعمارگر متوجّه شدند که منافع آن ها در ایران قطع شده است؟

هنگامی که پس از انقلاب اسلامی ، جمهوری اسلامی به وجود آمده و مردم ایران سرنوشت خود را به دست گرفتند.

۶- پس از تشکیل جمهور اسلامی کدام موضوع برای دشمنان ما خوشایند نبود؟

این که ایران یاور مظومان در جهان شد و از مبارزه ی مردم فلسطین حمایت کرد.

۷- نیروهای نظامی ایران در زمانی که صدام حمله ی نظامی به ایران را آغاز کرد. درچه شرایط قرار داشتند؟

در اوایل پیروزی انقلاب ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تازه شکل گرفته بود و ارتش و سپاه در حال مجهز شدن و نیرو گرفتن بودند و هنوز آمادگی کافی برای دفاع نداشتند.

۸- ارتش عراق در هفته ی اول جنگ چه کرد؟

بعضی از شهرهای ایران را اشغال کرد و با مقاومت سرسختانه ی مردم روبه رو شد.

۹- یکی از رویاهای صدام و فرماندهان عراقی در جریان جنگ تحمیلی چه بود؟

این بود که خوزستان را به تصرف خود دربیاورند و مالک خرمشهر و اروندرود بشوند.

۱۰- مردم قهرمان خرمشهر در مقابل هجوم ناگهانی ارتش متجاوز عراق چه کردند؟

آن ها ۳۴ روز در حالی که وسایل و ابزار کمی داشتند در مقابل ارتش مجهز به توپ و تانک عراقی ها مقاومت کرده و جنگیدند.

۱۱- محمد علی جهان آرا که بود و چه کرد؟

در شروع جنگ تحمیلی او فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر بود . او و دیگر یارانش شجاعانه در کنار مردم با نیروهای متجاوز عراق جنگیدند.

۱۲- چرا خرمشهر را خونین شهر نامیدند ؟

زیرا پس از مقاومت مردم قهرمان خرمشهر ، دشمن با سربازان بیش تر و سلاح های فراوان پیش روی کرده و خرمشهر را تصرف را تصرّف کرد ، شهر را غارت نمود و مردم زیادی را به شهادت رساند.

۱۳- وقتی جنگ آغاز شد ، امام خمینی (ره) چه فرمودند ؟

من از ملّت بزرگ ایران خواهانم که در هر مسئله ای که پیش می آید قوی باشند. قدرتمند باشند. متّکی به خدای تبارک و تعالی باشند و از هیچ چیز باک نداشته باشند. ما از آن قدرت های بزرگ نترسیدیم این صدام که قدرتی ندارد ، عراق که چیزی نیست.

۱۴- امام خمینی در چه زمینه هایی مبارزه می کردند؟

امام خمینی علاوه بر مبارزه با استبداد با استعمارگران نیز مبارزه می کردند.

۱۵- امام خمینی در مبارزه با استعمار چه عقیده ای داشتند ؟

ایشان همواره به جلوگیری از نفوذ بیگانگان در این کشور و استقلال ایران تأکید می کردند و می گفتند مردم باید خودشان سرنوشت کشور را به دست بگیرند.

۱۶- چرا خرمشهر شهر مهمی است؟

خرمشهر یکی از شهرهای زیبای جنوب ایران و جزء بنادر مهمّ بازرگانی در خلیج فارس به حساب می آید. این بندر در محلّ برخورد رود کارون و اروند رود قرار دارد.

۱۷- پس از سقوط خرمشهر ارتش صدام چه کرد؟

پس از سقوط خرمشهر، ارتش صدام به قصد تصرف آبادان، این شهر را محاصره کردند.

۱۸- شهری زیبا در جنوب ایران که بندری بازرگانی است و در محلّ برخورد رود کارون و اروندرود واقع است ………….. نام دارد.

پاسخ: خرمشهر

۱۹- نزدیک ترین شهر به خرمشهر ………….. است.

پاسخ: آبادان

۲۰- پس از سقوط خرمشهر ، ارتش صدام به قصد تصرّف ………….. این شهر را محاصره کردند.

پاسخ: آبادان

۲۱- دفاع مقدّس مردم ایران در مقابل دشمنان ………….. سال طول کشید.

پاسخ: هشت

۲۲- در زمان شروع جنگ تحمیلی فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر ………….. بود.

پاسخ: محمدعلی جهان آرا

۲۳- انقلاب اسلامی به رهبری ………….. به پیروزی رسید.

پاسخ: امام خمینی (ره)

۲۴- امام خمینی طیّ سال ها مردم را به مبارزه علیه ………….. بودند.

پاسخ: حکومت استبدادی

۲۵- امام خمینی (ره) یک شخصیّت ضدّ ………….. بودند.

پاسخ: استعماری

۲۶- رئیس جمهور ستمگر عراق که حمله ی نظامی به ایران را آغاز کرد ………….. نام داشت.

👈 دانش آموزان و همراهان گرامی جواب سایر درس های کلاس ششم و تمامی مباحث هر درس، به صورت کامل در سایت موجود می باشد، برای دسترسی کافیست درس موردنظر را در گوگل سرچ کرده و در انتهای آن عبارت «مومکا» یا «درس و مدرسه» را نیز اضافه کنید.