پایه ششم ابتداییدرسیعلوم تجربی ششم

درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی ( سرگذشت دفتر من ) | متن درس | سوالات | پاسخ فعالیت ها | وب سایت درس و مدرسه (مومکا)

وب سایت درس و مدرسه ( مومکا ) – متن کتاب درسی، سوالات، گام به گام و پاسخ فعالیت های درس دوم کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی تحت عنوان سرگذشت دفتر من در زیر آورده شده است. امید است که از آن بهره گرفته و استفاده لازم را ببرید.

درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سرگذشت دفتر من (متن درس)

آیا تا به حال فکر کرده‌اید نیاکان ما و مردمان گذشته، آثار علمی، فرهنگی، هنری و اجتماعی خود را روی چه چیزی می‌نوشتند و نقاشی می‌کردند؟ تصویرهای زیر برخی از روش‌‌های ثبت و نگه داری اطلاعات مربوط به نیاکان ما را نشان می‌دهند.

با گذشت زمان، در اثر عوامل گوناگون از جمله افزایش جمعیت کره‌ٔ زمین، اطلاعات علمی و آثار فرهنگی و اجتماعی زیادی تولید شد. در این وضعیت، روش‌های بالا برای ثبت و ذخیره‌ٔ اطلاعات کافی نبود. برای حل این مشکل، انسان به فکر روش‌های جدید افتاد.

مواد طبیعی و مصنوعی

سنگ، پشم، پوست و چوب، موادی هستند که در طبیعت یافت می‌شوند. انسان‌ها در گذشته بدون اینکه تغییر زیادی در آن‌ها ایجاد کنند از آن‌ها برای نوشتن، نقاشی کردن و… استفاده می‌کردند. این مواد، طبیعی هستند.
شکل‌های زیر تعدادی از مواد طبیعی دیگر را نشان می‌دهند.

کاغذ طبیعی یا مصنوعی؟

کاغذ یکی از موادّ مصنوعی است که کاربرد بسیار گسترده‌ای در زندگی ما پیدا کرده است.
چه کاربردهای دیگری از کاغذ در زندگی روزمره‌ٔ خود سراغ دارید؟ تهیه کتاب و جزوات، تهیه بروشور، نقشه، بلیط، اعلامیه، کاغذ کادو، کاغذهای تزئینی، روزنامه، کاغذ دیواری، کاغذ اشتنباخ جهت طراحی، تهیه‌ٔ مقوا، کاغذ عکاسی، چاپ، اسکناس و …

نکته‌ٔ تاریخی: در حدود ۷۰۰ سال پس از میلاد مسیح، مسلمانان در سرزمینی به نام سمرقند (یکی از شهرهای ایران قدیم که امروزه یکی از شهرهای کشور ازبکستان است) به دانش ساخت کاغذ دست یافتند.

ماده‌ٔ اصلی و خام موردنیاز ساخت کاغذ، چوب است؛ هر چند کاغذ را می‌توان از نیشکر، پنبه و … هم تهیه کرد. آیا می‌دانید چگونه می‌توان چوب را به کاغذ تبدیل کرد؟ بله، در این مورد تحقیق کردم و مراحل تبدیل چوب به کاغذ را پیدا کردم.

درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سرگذشت دفتر من (توضیح درس)
درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سرگذشت دفتر من (پاسخ فعالیت ها)

📚 گام به گام درس دوم علوم تجربی ششم
🔴 جواب فعالیت های درس ۲ : سرگذشت دفتر من


۱. شما چه روش هایی برای ثبت آثار فرهنگی و هنری نیاکان می شناسید ؟ ۱) روی سنگ می نوشتند. ۲) روی ظرف های سفالی می نوشتند. ۳) روی پارچه ی ابریشمی می نوشتند.

۲. چه کاربردهای دیگری از کاغذ در زندگی روزمره ی خود سراغ دارید؟ ۱) در دستگاه خود پرداز ۲) قبض آب یا برق ۳) بسته بندی لوازم خانگی و صنعتی ۴) مقوا برای کاردستی

۳. از میان اجزای تشکیل دهنده ی درخت چه قسمت هایی برای تهیّه کاغذ مناسب اند؟ ساقه و تنه محکم و چوبی درختان تنومند

۴. چگونه می توان انواع مختلف کاغذ را تهیه کرد؟ با افزودن مواد شیمیایی مختلف به خمیر کاغذ

۵. بازیافت چیست ؟ فرایندی است که طی آن بعضی از مواد دور ریخته شده را دوباره قابل استفاده می کنند . مانند : کاغذ یا پلاستیک

۶.ماده ی اصلی و اوّلیه ی کاغذهاچوباست که ازدرختانتهیه می شود.

با گذشت زمان، در اثر عوامل گوناگون از جمله افزایش جمعیت کره‌ی زمین، اطلاعات علمی و آثار فرهنگی و اجتماعی زیادی تولید شد. در این وضعیت، روش‌های بالا برای ثبت و ذخیره‌‌ی اطلاعات کافی نبود. برای حل این مشکل، انسان به فکر روش‌های جدید افتاد.


فکرکنید (صفحه‌ی ۸ کتاب درسی)


در گذشته‌های دور برای ثبت و ذخیره‌‌ی اطلاعات از نوشتن روی سنگ، چوب درختان و نقاشی روی دیوار غارها استفاده می‌کردند. مزایا و معایب این روش‌ها را بنویسید.

مزایا معایب
۱- سهولت دسترسی به دلیل فراوانی در طبیعت
۲- تهیه آسان
۳- سادگی روش استفاده
۱- دوام نسبتاً کم
۲- پوسیده شدن و از بین رفتن در اثر عوامل طبیعی
۳- زیادی حجم و اندازه
۴- زمان‌بر بودن ثبت اطلاعات
۵- مشکل یا غیر ممکن بودن جابه‌جایی
 

جمع آوری اطلاعات (صفحه‌ی ۹ کتاب درسی)


از مواد طبیعی و مصنوعی محیط زندگی خود فهرستی تهیه کنید و به کلاس گزارش دهید.

مواد طبیعی: طلا خالص – سنگ آهن – سنگ‌های معدنی – پشم – پنبه – آب – هوا – کوه
مواد مصنوعی: کاغذ – لباس – ظروف کریستالی – پلاستیک – دارو – شیشه – سیم برق

دربار‌ه‌ی منشأ مواد طبیعی و مصنوعی محیط اطراف خود با دانش‌آموزان گفت‌وگو کنید.


جمع آوری اطلاعات (صفحه‌ی ۱۰ کتاب درسی)


در یک فعالیت گروهی، درباره‌‌ی اینکه هریک از افراد و مراکز زیر چه استفاده‌هایی از کاغذ می‌کنند، اطلاعات جمع‌آوری و نتایج را به‌ صورت روزنامه‌‌ی دیواری به کلاس گزارش کنید.

الف) عکاس: کاغذ عکاسی و چاپ عکس

ب) بانک: اسکناس، رسیدهای بانکی

پ) دانش‌آموز: کتاب، دفتر  

ت) خیاط: برای ساخت الگو

ث) مرغداری: جعبه‌ٔ تخم‌مرغ                   ‌‌‌‌‌‌

ج) قنادی: جعبه شیرینی


گفت‌وگو (صفحه‌ی ۱۰ کتاب درسی)


با توجه به گزارش و اطلاعاتی که جمع‌آوری کرده‌اید درباره‌ٔ چگونگی تبدیل چوب به کاغذ بحث و گفت‌وگو کنید.
با توجه به اطلاعاتی که جمع آوری کردیم می‌توان مراحل تبدیل چوب به کاغذ را این گونه بیان کرد:
۱- قطع درختان و کندن پوست آن‌ها
۲- خرد کردن چوب‌ها و تبدیل آن‌ها به چیپس
۳- مخلوط کردن خرده‌های چوب و تولید خمیر
۴- افزودن مواد رنگ بر یا سفید کننده مانند آب اکسیژنه به خمیر
۵- آب گیری و صاف و نازک نمودن توسط غلتک
۶- برش کاغذ به اندازه‌های مورد نیاز بازار


آزمایش کنید درس دوم علوم تجربی ششم  (صفحه‌ی ۱۲ و ۱۳ کتاب درسی)


یکی از مراحل تبدیل درخت به کاغذ از بین بردن رنگ زرد چوب است. برای آشنایی با چگونگی این کار آزمایش‌های ۱ و ۲ را انجام دهید.

وسایل و مواد مورد نیاز: بشر، پتاسیم پرمنگنات، آب اکسیژنه، سرکه

آزمایش ۱

١- در یک بشر (ظرف شیشه‌ای آزمایشگاهی) یا لیوان پلاستیکی ۱۰۰میلی لیتر آب بریزید.
۲- ۵ یا ۶  دانه بلور پتاسیم  پرمنگنات به مواد داخل بشر اضافه کنید.
۳- یک قاشق چای‌خوری سرکه به مواد داخل بشر اضافه کنید.
۴- ۶ یا ۸ میلی‌لیتر آب اکسیژنه را به آرامی داخل بشر بریزید.

مشاهدات خود را یادداشت کنید. 

پتاسیم پر‌منگنات یک جامد بنفش رنگ است که در اثر واکنش با آب اکسیژنه در محیط دارای سرکه به رنگ صورتی یا بی‌رنگ تیدیل می‌شود.

آزمایش ۲

١- در یک بشر، مقداری کاغذ رنگی خرد شده را با ۵۰ میلی‌لیتر آب مخلوط کنید.
٢- ۱۰ میلی‌لیتر آب اکسیژنه داخل بشر اضافه کنید.

پس از ۱۰ دقیقه مشاهدات خود را بنویسید.

مشاهده می‌کنیم که آب اکسیژنه باعث رنگ بری کاغذهای رنگی شده و در نتیجه کاغذها رنگ خود را از دست می‌دهند.

از این آزمایش‌ها چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟ 

۱- متوجه می‌شویم، آب اکسیژنه سفید کننده و رنگ بر می‌باشد و ازآن می توان برای سفید کردن مواد مختلف استفاده کرد. همچنین این ماده می‌تواند با مواد شیمیایی دیگر واکنش دهد و رنگ آن‌ها را تغییر دهد. به همین دلیل در کارخانه‌های تهیه کاغذ برای از بین بردن رنگ چوب از مواد رنگ‌بر مانند آب اکسیژنه، کلر و آب ژاول استفاده می‌کنند.

۲- آب اکسیژنه نمی‌تواند رنگ همه‌ٔ مواد را از بین ببرد.

۳- گاز کلر و آب ژاول (سفیدکننده) نیز مانند آب اکسیژنه، رنگ‌بر و سفیدکننده هستند.

هشدار

از تماس آب اکسیژنه با پوست خود بپرهیزید. آب اکسیژنه را در جای تاریک نگهداری کنید. هیچ‌گاه از آب اکسیژنه در فضای بسته استفاده نکنید. همچنین از ترکیب آب ژاول با سایر شوینده‌‌ها و پاک کننده‌ها جداً پرهیز کنید.

با مشارکت دادن دانش‌آموزان در انجام دادن آزمایش‌ها، مهارت عملی آنها را افزایش دهید.

چند نوع کاغذ می‌شناسید؟ آنها را نام ببرید. 

کاغذ اشتنباخ، کاغذ روزنامه، کاغذ گلاسه‌ای مات و براق، کاغذ خودکپی، انجیلی، کاغذ فانتزی، کاغذ پلاستیکی، کاغذ پشت‌چسب‌دار، کاغذ کاهی و …

با افزودن مواد شیمیایی مختلف به خمیر کاغذ، می‌توان انواع مختلفی از کاغذها را تهیه کرد.


گفت‌‌وگو (صفحه‌ی ۱۴ کتاب درسی)


جدول  زیر موادی را نشان می‌دهد که در تهیه‌ٔ کاغذ به کار می‌روند. با توجه به تصویرها درباره‌ٔ علّت استفاده از این مواد در تولید کاغذ بحث و گفت‌وگو کنید.

ماد‌‌ه‌ی به کار رفته در تهیه‌‌ی کاغذ علت استفاده
پلاستیک تهیه کاغذ شفاف و ضد آب
رنگ رنگی بودن کاغذ
نشاسته سطح کاغذ صاف می شود تا نوشتن روی آن بهتر انجام شود. هم چنین کاغذ در برابر پارگی و تا خوردن مقاوم می شود.
گاز کلر از بین بردن رنگ خمیر کاغذ
گچ مات و شفاف کردن کاغذ

فعالیت درس دوم علوم تجربی ششم (صفحه‌ی ۱۴ کتاب درسی)


برای تهیه‌ی ۲۰۰ جلد کتاب یا دفتر ۵۰۰ برگی به  طور تقریبی باید ۳ اصله درخت قطع شود. تخمین بزنید:

الف ) چند درخت لازم است تا مصرف سالانه ی کاغذ شما را بتوان تولید کرد ؟

پاسخ: ( هر دانش آموز با توجه به مصرف خودش حساب کند)

تقریبا برای هر ۳۳۰۰ برگ کاغذ یک اصله درخت لازم است. حال اگر مصرف کاغذ یک دانش آموز (برای کتاب درسی ، دفتر ، ورقه های امتحانی و کمک درسی) برابر ۳۳۰۰ برگ باشد. در یک سال برای هر شاگرد یک اصله درخت باید قطع شود.

ب) چند درخت لازم است تا مصرف سالانه ی کاغذ دانش آموزان کلاس شما را بتوان تولید کرد ؟

پاسخ: سالانه برای یک کلاس ۳۰ نفره باید ۳۰ اصله درخت قطع شود.

 نکته  مهم

بازیافت سبب می شود که منابع طبیعی کم تر استخراج شوند. در ماده و انرژی صرفه جویی می گردد.

باعث پاکیزگی محیط زیست می شود.

بازیافت کاغذ ۹۰ درصد در مصرف آب و ۵۰ درصد در مصرف انرژی صرفه جویی می شود و باعث آلودگی کم تر هوا می گردد.


فکرکنید درس دوم علوم تجربی ششم  (صفحه‌ی ۱۵ کتاب درسی)


قطع بیش از‌ حد درختان جنگل به چرخه‌‌ی رو به‌رو چه آسیبی خواهد زد؟ 

چرخه اکسیژن - درس دوم علوم تجربی ششم ابتدایی - صفحه 15 کتاب درسی - کلاس اینترنتی ما - مومکا

کربن دی‌اکسید هوا افزایش و اکسیژن هوا کاهش می یابد و باعث آلودگی و ایجاد پدیده‌ای موسوم به اثر گلخانه‌ای و گرم شدن هوا می گردد، همچنین هوای سالم کم‌تری برای تنفس موجودات زنده وجود خواهد داشت.

برای جلوگیری یا کاهش تأثیر قطع بی‌رویه‌ی درختان و تخریب جنگل‌ها در زندگی جانداران چه راه‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟
۱- فرهنگ سازی بین مردم جهت قطع نکردن درختان
۲- جلوگیری از چرای بی‌رویه‌ٔ دام‌ها و استفاده از روش دامداری ایستا
۳- حفاظت بیشتر از محیط زیست توسط سازمان محیط زیست
۴- جلوگیری از ساخت‌وسازهایی، مانند ساختمان سازی و جاده سازی در محوطه‌ٔ جنگل
۵- برخورد و مقابله‌ٔ شدید با افراد خاطی توسط قوه‌ٔ قضائیه
۶- جنگل کاری و درخت کاری


کاوشگری درس دوم علوم تجربی ششم (صفحه‌ی ۱۵ کتاب درسی)


وسایل و مواد مورد نیاز: خرده‌های ریز روزنامه و کاغذ، الک، منگنه، مایع سفیدکننده، چهارچوب، طلق، توری، ظرف بزرگ

بررسی کنید «چگونه می‌توان کاغذ را بازیافت کرد؟»
۱ــ مقداری روزنامه‌ٔ باطله بردارید و آن را با قیچی به تکه‌های بسیار ریز ببرید.
۲ــ خرده‌های ریز روزنامه را در یک ظرف بزرگ بریزید و درون آن تا نیمه آب اضافه کنید.
۳ــ پس از گذشت ۲ ساعت با همزن، مخلوط آب و کاغذ را خوب هم بزنید.
۴ــ خمیر کاغذ به دست آمده را روی الک بریزید و صاف کنید.
۵ــ خمیر کاغذ را با یک لیوان آب ژاول (مایع سفیدکننده) مخلوط کنید و بگذارید ۲۴ ساعت بماند.
۶ــ دوباره خمیر کاغذ را روی الک بریزید و صاف کنید. سپس آن را با سه لیوان آب، شستشو دهید.
۷ــ اکنون خمیر کاغذ را در ظرف بزرگ که تا نیمه آب دارد، بریزید.
۸ــ با استفاده از منگنه، توری را به چهارچوب بچسبانید و با آن لایه‌ٔ نازکی از خمیر را بردارید.
۹ــ یک طلق بردارید و آن را روی خمیر کاغذ بگذارید و کاغذ را روی آن برگردانید، سپس آن را در گوشه‌ای قرار دهید تا خشک شود.
۱۰ــ برای تهیه‌ٔ کاغذ رنگی و مقاوم، یک قاشق غذاخوری رنگ و یک قاشق سوپ‌خوری چسب نشاسته (پودر نشاسته) به خمیر به دست آمده در مرحله‌ٔ ۷ بیفزایید و مراحل ۸ و ۹ را تکرار کنید.

خواص ظاهری کاغذی را که تهیه کرده‌اید با کاغذ روزنامه مقایسه کنید.

کیفیت کاغذ ساخته شده بسیار کمتر است.

ضخامت کاغذ ساخته شده بیشتر است.

کاغذ ساخته شده تقریبا سفید رنگ است و ممکن است بخش هایی از عکس ها یا متن های روزنامه به صورت رنگی روی آن باقی مانده باشد.

مقاومت کاغذ بازیافتی بیشتر است یا کاغذ تهیه شده از چوب؟

کاغذ ساخته شده از چوب

بازیافت کاغذ چگونه سبب حفظ محیط زیست می‌شود؟

انسان برای کمک به کاهش آلودگی آب، جلوگیری از بین رفتن تنوع زیستی و داشتن محیطی سالم و هوایی پاک و همچنین پیشگیری از بوی ناخوشایند زباله ها باید به بازیافت انواع پسماندها اهمیت دهد.

با آگاهی جامعه در مورد فواید بازیافت می‌توان باعث صرفه جویی در مصرف انرژی شد، زیرا مقدار انرژی مصرفی برای بازیافت زباله های جدا نشده (زباله های ترکیبی) بسیار زیادتر از زباله های جدا شده می‌باشد.

همچنین باید بدانید که مقدار انرژی مصرفی برای فرآوری محصولات جدید با به‌کارگیری مواد خام، بسیار زیادتر از مقدار انرژی مصرفی برای فرآوری همان محصول تازه به وسیله مواد بازیافتی است.


فکر کنید درس دوم علوم تجربی ششم (صفحه‌ی ۱۶ کتاب درسی)


۱ــ مقاومت کیسه‌های نایلونی تهیه شده از بازیافت و کیسه‌های نایلونی تهیه شده از مواد اصلی را مقایسه کنید.

کیسه های نایلونی بازیافت مقاومت کمتری نسبت به کیسه های تهیه شده از مواد اصلی دارند.

۲ــ چرا کیسه‌های نایلونی تهیه شده از مواد بازیافتی را ضخیم‌تر درست می‌کنند؟

زیرا به مواد اولیه و بازیافتی آن ماده ای را اضافه می کنند تا که مقاومت و استحکام آن بالا رود .


گفت‌‌وگو درس دوم علوم تجربی ششم  (صفحه‌ی ۱۶ کتاب درسی)


درباره‌‌ی مشکلات بازیافت کاغذهای نام برده گفت‌‌وگو کنید. (مقوا ـ شانه‌ی تخم‌مرغ ـ جعبه‌ی دستمال کاغذی ـ جعبه‌ی پیتزا)

کاغذ های رنگی: به دلیل رنگ دار بودن انرژی و مواد زیادی لازم دارد که سفید و بی رنگ شود.

شانه تخم مرغ: به دلیل استحکام کم و کیفیت پایین برای بازیافت خیلی مناسب نیست.

دستمال کاغذی: چون از دستمال کاغذی برای مصارف بهداشتی استفاده می شود در نتیجه ممکن است ناقل میکروب و بیماری باشند.

جعبه پیتزا: به دلیل چرب بودن و همچنین استفاده از مواد غذایی که به مرور و در هوای نا مطلوب فاسد می شوند در نتیجه برای بازیافت مشکلاتی را به وجود می آورند.

به کمک آنچه یاد گرفته‌اید، چه کارهایی را برای بازیافت کاغذ در خانه و مدرسه پیشنهاد می‌کنید؟
۱- آموزش افراد و آگاه سازی مردم از نحوه‌ٔ بازیافت
۲- تفکیک زباله‌ها و جداسازی و تعبیه‌ٔ سطل مخصوص برای کاغذ در خانه و مدرسه
۳- هدایت زباله‌ها به کارخانه‌های باز یافت.


جمع آوری اطلاعات درس دوم علوم تجربی ششم (صفحه‌ی ۱۶ کتاب درسی)


درباره‌‌ی فعالیت‌های خانه‌‌ی سلامت، میدان‌های تره‌‌بار و… محلّه و شهر خود در مورد بازیافت کاغذ، اطّلاعاتی را جمع‌آوری و گزارش کنید.
۱- آموزش شهروندان توسط آموزش‌گران شهرداری جهت چگونگی تفکیک زباله‌ها
۲- توزیع کیسه‌های زباله و بروشورهای آموزشی در میان شهروندان
۳- تفکیک زباله‌ها و پسماندهای خشک از مبدأ با ایجاد ایستگاه بازیافت
۴- ارائه‌ٔ مواد شوینده و بازیافت جهت تشویق شهروندان ارائه کننده‌ٔ پسماندهای خشک

درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سرگذشت دفتر من (سوالات متن درس)

📚 سوالات متن درس دوم علوم تجربی ششم ابتدایی ( سرگذشت دفتر من )

🔴 سوالات درس به درس علوم ششم : درس دوم علوم تجربی ششم ، سرگذشت دفتر من


۱- چهار روش ثبت و نگهداری اطلاعات توسط گذشتگان و نیاکانمان را بنویسید.

روی دیوار غار-روی چوب – روی چرم-روی سنگ

۲- مزایای ثبت و ذخیره ی اطلاعات روی سنگ و چوب و دیوار غارها را بنویسید

این اطلاعات برای مدت زیادی باقی می مانند وبر اثر عوامل طبیعی دیر تر از بین می روند

۳- ثبت و ذخیره ی اطلاعات بر روی سنگ و چوب و دیوارغارهاچه معایبی دارد؟

نوشتن بر روی این مواد کار دشواری است.

حمل و نقل این مواد سخت است.

برای همه ی افراد قابل دسترس نیست.

با توجه به افزایش جمعیت ثبت همه ی اطلاعات مقدور نیست

۴- چرا انسان به فکر روش های جدید برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات افتاد؟

چون جمعیت کره ی زمین افزایش یافت و اطلاعات علمی و آثارفرهنگی و اجتماعی زیاد شد و روش های قدیمی برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات کافی نبود.

۵- مواد طبیعی را تعریف کنید.

موادی مانند سنگ و چوب و چرم که در طبیعت یافت شوند و انسان ها بدون اینکه تغییر زیادی در آنها ایجاد کنند قابل استفاده باشندمواد طبیعی نامیده می شوند.

۶- بیشتر مواد و وسایلی که امروزه از آنها استفاده می کنیم طبیعی اند یا مصنوعی؟ مصنوعی

۷- به چه موادی مواد مصنوعی می گویند؟

بیشتر مواد و وسایلی که امروزه ما از آنها استفاده می کنیم و به طور طبیعی یافت نمی شوند بلکه آنها را از مواد موجود در طبیعت می گیرند  به این مواد مواد مصنوعی می گویند

۸- چهار ماده ی مصنوعی را نام ببرید

داروهای شیمیایی – لاستیک – پارچه – کاغذ – مداد

۹- کاربردهای مختلف کاغذ در زندگی روزمره را بنویسید

پول(اسکناس) – کتاب و دفتر – در عکاسی – در بسته بندی مواد – روزنامه و انواع فیش های بانکی

۱۰- مسلمانان در چه تاریخی و در کجا به دانش ساخت کاغذ دست یافتند؟

۷۰۰سال پس از میلاد مسیح  در سمرقند

۱۱- ماده ی اصلی و خام مورد نیاز برای ساخت کاغذ چیست؟ چوب

۱۲- به غیر از چوب از چه مواد دیگری می توان کاغذ تهیه کرد؟  نیشکر – پنبه – ساقه ی کتان – شاهدانه – کاه گندم و برنج – تفاله چغندر – ساقه ی ذرت – نی – کنف – امروزه از سنگ به عنوان ماده ای جدید در کاغذ سازی استفاده می شود.

۱۳- کدامیک از اجزای تشکیل دهنده ی درخت برای تهیه کاغذ مناسب است؟

ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی رختان تنومند

۱۴- مراحل مختلف تبدیل چوب به کاغذ را با ذکر نوع تغییر نام ببرید

بریدن درخت (فیزیکی)

جداکردن پوست (فیزیکی)

چیپس کردن چوب (فیزیکی)

خمیر کردن و افزودن مواد شیمیایی (شیمیایی)

خشک کردن خمیر و تبدیل به کاغذ (فیزیکی)

۱۵- در صنعت کاغذ سازی چگونه رنگ زرد چوب را از بین می برند؟ با افزودن مواد شیمیایی رنگ بر مانند کلر یا آب اکسیژنه

۱۶- دو نمونه از نکات ایمنی که هنگام استفاده از آب اکسیژنه باید رعایت کرد را بنویسید

از تماس آب اکسیژنه با پوست بپرهیزیم-آب اکسیژنه را در جای تاریک قرار دهیم

۱۷- نام ۳ ماده ی سفید کننده و رنگ بر را بنویسید

آب اکسیژنه – کلر – آب ژاول

۱۸- برای تهیه ی کاغذ با ویژگی های مختلف چه باید کرد؟

مواد شیمیایی مختلف به کاغذ بیافزاییم

۱۹- مراحل مختلف بازیافت کاغذ را نام ببرید

۱. جمع آوری و تفکیک در مبدا
۲. انتقال به انبار جهت تکفیک مجدد و جداسازی کاغذهای قابل بازیافت
۳. بسته بندی و پرس کردن جهت کاهش حجم حمل و نقل و ارسال به کارخانه
۴. کاغذهای باطله را در پالپر یا گالاندول ریخته و در صورت رنگی بودن آنها را با سود یا کلر مرکب زدایی می کنند.
۵. شستشو، کاغذهای باطله را با آب مخلوط نموده تا سوسپانسیونی از آب و الیاف به غلظت ۸-۶ % تشکیل شود.
۶. مخلوط آب و الیاف پس از عبور صافی و تصفیه کننده روی میز فوردرینیر ریخته می شود تا آب اضافی آن خارج گردد و به سمت ماشین خمیر سازی منتقل می گردد.
۷. خمیر بوجود آمده را به قسمت آبگیری، خشک کردن و اتو نمودن هدایت می کنند.
۸. برش به اندازه دلخواه و بازار

۲۰- مهم ترین فایده ی بازیافت کاغذ چیست؟

حفظ منابع طبیعی مانند جنگلٰ آب

جلوگیری از رها شدن زباله ها در طبیعت

کمتر مصرف شدن آب

کمتر مصرف شدن انرژی

۲۱- برای جلوگیری یا کاهش اثرات قطع بی رویه ی درختان و تخریب جنگل چه راههایی پیشنهاد می کنید؟

کاشتن درخت-صرفه جویی در مصرف کاغذ و خود داری از اسراف-استفاده از روشهای جایگزین مانند عابر بانکها به جای پول و چک .رایانه و…

۲۲- کدام چوب برای کاغذ سازی مناسب است؟

از میان اجزای درخت ، فقط ساقه و تنه ی درخت برای تهیه کاغذ مناسب هستند.
در میان درختان مختلف نیز درختـان سوزنی برگ مانند کاج ، سرو و سدر به جهت داشتن الیاف طولانی نسبت به درختان با برگ پهن مانند بلوط ، انجیر ، نارون، افرا ، راج، سیب و گیلاس برای کاغذ سازی بسیار مناسب تر می باشند و مقاومت بیشتری دارند.

۲۳- بازیافت چیست؟

فرایندی است که طی آن بعضی از مواد دور ریخته شده را دوباره قابل استفاده می کنند . مانند : کاغذ یا پلاستیک

درس دوم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سرگذشت دفتر من (نکات بیشتر جهت مطالعه آزاد)

♥ نکات ویژه درس دوم علوم تجربی ششم – سرگذشت دفتر من

تاریخچه کاغذ به طور مختصر

الف: نقاشی روی دیوار غار آلتامیرا مربوط به ۱۴هزار سال پیش در کشور اسپانیا
ب: سومری ها از ۴ هزار سال پیش از میلاد بر لوح گلی می نوشتند.
ج: استفاده از سنگ برای ثبت آثار ولی به دلیل مشکلاتی که در حمل وبزرگی حجم داشته شیوع چندانی نداشته است.
د: استفاده از فلزات در نوشتن:این کار بیشتر بر روی فلزاتی مثل مس ،برنز و گاهی وقتها طلا انجام می شدمثل لوخ های زرین دوران هخامنشیان
ه: ایرانیان از ۲ هزار سال پیش بر روی پوست گاو ،گاومیش،گوسفندو رومی ها بر پوست خر وحشی می نوشتند.
و: اعراب نوشته های خود را بر روی استخوان شانه ی شتر یا سنگ های نازک سفید یا شاخه های پوست کنده ی درخت خرما می نوشتند. که این خود گران بود.
ز: مردم هند بر روی برگ برخی درختان مثل تاری که مانند نخل ونارگیل است می نوشتندو برگها را به هم می چسباندند شاید علت نامگذاری برگ دفتر وکتاب به این علت بوده است.
ح: مصریان باستان ۲۰۰ سال پیش از میلاد بر روی پاپبروس می نوشتند.
ط: حدود ۱۵۰ سال پیش از میلاد چینیها آموختند که می توان از پوست درخت توت خمیر ساخت وکاغذ به وجود آورد.
ی: در سال ۷۵۱ میلادی ایرانیان مسلمان فن کاغذ سازی را از چینیها آموختند و آن را بهبود بخشیدندو به زودی سمرقند بزرگترین محل خرید وفروش کاغذ در جهان شد.

کاغذ جزء مواد مصنوعی است که می توان آن را از موادی که به طور طبیعی در محیط وجود دارند ساخت از جمله:

الف: تنه درختان برگ سوزنی با الیاف بلند
ب: تنه ی درختان برگ پهن با الیاف کوتاه
ج: ساقه ی کتان ،شاهدانه و پنبه که الیاف بلند دارند
د: کاه گندم وبرنج
ه: تفاله نیشکر و چغندر و:ساقه ی ذرت ،نی و کنف                                                                                                                                       ز: امروزه از سنگ به عنوان ماده ای جدید در کاغذ سازی استفاده می شود.

✅ مواد به کار رفته شده در خمیر کاغذ و علت استفاده از آن:

الف: آب اکسیژنه : از بین بردن موجودات ریز ذره بینی و رنگ بری
ب: کلر : بی رنگ کردن و سفید کردندائمی کاغذ
پ: پلاستیک : تولید کاغذ ضد آب
ت: رنگ : تهیه کاغذ رنگی
ث: نشاسته : افزایش استحکام،پرز ندادن کاغذ در هنگام نوشتن و جلوگیری از پخش جوهر
ج: گچ : شفافیت
چ: تالک : روکش کاغذ که باعث نرمی و رفع زبری کاغذ می شود.
ح: بازها : واکنش با اجزای باقی مانده درآوندها و حذف آنها

✅ ویژگی های آب اکسیژنه:

آب اکسیژنه ترکیبی است ناپایدار یعنی دوست دارد تجزیه شود به همین دلیل آب اکسیژنه را در ظروف تیره رنگ نگه داری می شود.
آب اکسیژنه در مجاورت نور وگرما به آب واکسیژن تبدیل می شود.
آب اکسیژنه بسیار اکسید کننده و میکروب کش است.
به دلیل آن که آب اکسیژنه می تواند دو عدد OH تولید کند پس خاصیت سفید کنندگی دارد وگند زدا ومیکروب کش است.

✅ علت استفاده از آب اکسیژنه در صنعت:

روش تهیه آن آسان است.
ارزان قیمت است.
محصول جانبی مضر ندارد.
بخار سمی ندارد.
اضافه کردن سرکه به آزمایش رنگ بری باعث پایدار شدن آب اکسیژنه وآماده سازی محیط می شود.

✅کاربرد آب اکسیژنه:

در استخر ها و بیمارستانها
پاک کننده و ضد عفونی کننده
از بین برنده بوی بد آب که به علت یون آهن به وجود آمده باشد.
استفاده در اکسیدان ها

آب ژاول : ضد عفونی کننده است که این به خاطر آزاد شدن گاز کلر است. ترکیبی ناپایدارو در اثر حرارت ونور به تدریج خاصیت خود را از دست می دهد.

✅ روش تولید کاغذ از کاغذ های بازیافتی:

خرد کردن وخمیر کردن کاغذ (فیزیکی)
افزودن مواد سفید کننده تا رنگ جوهر کاغذ از بین برود(شیمیایی)
اگر کاغذ های باز یافتی بسیار کثیف باشد پس از خمیر کردن این کاغذها و افزودن مواد ضد عفونی کننده و سفید کننده از این خمیر برای مقوا سازی استفاده می شود.

✅ کاغذ هایی که نمی توان باز یافت کرد:

۱- کاغذ هایی که قبلا بازیافت شده .

۲- کاغذ هایی که در آنها از مواد شیمیایی استفاده شده

۳- کاغذ های آغشته به مواد غذایی

۴- کاغذ هایی که مصرف بهداشتی دارند

✅ مزایای بازیافت کاغذ:

۱-تمیزی محیط زیست
۲-صرفه جویی در مصرف آب(۹۰%) و برق(۵۰%)
۳- صرفه جویی در منابع
۴-کم شدن آلودگی هوا
۵- ایجاد شغل

با استفاده کردن از کاغذ های بازیافتی برای تولید کاغذ های جدیددرختان کمتر مصرف می شوند در اثر مصرف شدن درختان برای تولید کاغذ گاز کربن دی اکسید محیط زیاد سده این گاز اثر گل خانه ای دارد وباعث به دام افتادن نور و گرمای خورشید می شود ومانع از خروج گرما از کره ی زمین این موضوع باعث گرم شدن روز افزون گرمای زمین می شود که به دنبال آن ذوب شدن یخ چال ها و به زیر آب رفتن خشکیها

بازیافت یا بازگردانی چیست ؟

فرآیندی هست که طی آن موادی که استفاده شده آنها رو طوری تغییر میدهند که مجددا قابل استفاده شود … بیشترین موادی که بازیافت میشن شامل : فلزات ، شیشه ، پلاستیک ، کاغذ

نکته: دربین این مواد، فلزات بیشترین بازیافت و پلاستیک، کم ترین بازیافت را دارند.

✅چه نوع کاغذهای را نمی توان بازیافت کرد ؟

۱- کاغذهایی که درساختار آن ها پلاستیک به کار رفته
۲- کاغذهای بهداشتی مثل دستمال کاغذی
۳- کاغذهایی که آغشته به موا د غذایی یا نفتی هستند
۴- کاغذهایی که خودشان بازیافتی هستن مثل جعبه تخم مرغ
۵- کاغذهایی که بسیار کهنه وفرسوده هستن چون الیاف سست وشکننده دارند
۶- کاعذهای روزنامه ( البته کمتر از ده درصد کاغذهای روز نامه بازیافت میشن ) علتش اینه که در روزنامه جوهر فراوانی به کار رفته وجوهر زدایی کار بسیار پرهزینه ای هست بنابراین کاغذ باز یافتی تهیه شده از روزنامه ها مقرون به صرفه نیست و ………

انواع کاغذ

کارخانجات کاغذ سازی، در حدود پنج نوع کاغذ در دسته بندی کلی به شرح زیر تولید می کنند :

۱- کاغذ پوستی و کالک : این نوع کاغذها از نظر کیفیت ساخت در سطح عالی می باشند و غالباً به رنگ سفید مات و نیمه شفاف می باشند.

۲- کاغذ جلد و متن : این نوع کاغذها سبک و با طیف گسترده ای از انواع رنگها و بافتهای متفاوت می باشند.

۳- کاغذ تحریر : عمومی ترین نوع کاغذ در مصرف روزانه است. نسبتاً سبک بوده و کمی هم براق است.

۴- کاغذ کارتی : کاربرد این نوع کاغذ در تهیه ی کارتهای اندیکس و دفاترعمومی می باشد.

۵- کاغذهای مخصوص : کاغذهایی که در دسته بندیهای بالا قرار نمی گیرند، کاغذهای مخصوص نام دارند. این دسته شامل کاغذهای پلاستیکی و هرگونه کاغذ غیرمعمولی می باشند.

هر کدام از کاغذهایی را که در بالا تشریح شد می توان با تغییر در روش ساخت، از نظر پوشش، رنگ، بافت و غیره به صورت دلخواه و متنوع تری درآورد. هنگامی که ساخت کاغذ پایان یافت، به صورت ورق بریده و دسته بندی می گردند. بسته بندی کاغذها معمولاً در تعداد پانصد برگی انجام می گیرد.

در بازار مصرف کاغذها را به جنس، گرم، نام کارخانه و یا کشور سازنده اش می شناسند. مانند کاغذ تحریر ژاپنی ۷۰ گرمی و یا گلاسه هلیکا ۱۸۰ گرمی. از انواع کاغذ در ایران می توان به نامهای زیر اشاره نمود :

تحریری، گلاسه (مات و براق)، الوان (دررنگهای متفاوت)، پوستی، کالک فانتزی (بافت دار)، پشت چسب دار، سلفون، سلفون پشت چسب دار و گراف از مقواها.

پشت طوسی – سفید، الوان، کرجی (جعبه شیرینی)، گریز، گلاسه (مات، براق، یکرو)، مقوای پشت چسب دار و ماکت.

دسته بندی دیگری برای انواع کاغذ

۱) کاغذ روزنامه
۲) کاغذ تحریر
۳) کاغذ گلاسه و براق
۴) کاغذ خود کپی
۵)کاغذ انجیلی
۶) کاغذ پلاستیکی
۷) کاغذ کرافت یا گاهی
۸) کاغذ غیر قابل نسخه برداری

کاغذ چگونه ساخته می شود؟

تکه‌اى کاغذ بردارید، آن را از گوشه‌اى پاره کنید و با دقت به لبه‌ى پارگى نگاه کنید. رشته‌هاى نازک و مومانندى را می‌بینید که همانند رشته‌هاى پشمى نمد، در هم تنیده‌اند، این رشته‌‌ها از ملکولى به نام سِلولٌز ساخته شده‌اند. سلولز ملکولى نخ‌مانند و دراز است که پیکر گیاهان را می‌سازد. هر یک از رشته‌هایى را که در لبه‌ى پارگى کاغذ می‌بینید، از هزاران ملکول سلولز ساخته شده که مانند رشته‌هاى طناب به دور هم پیچیده‌اند.

چوب درختان مقدار فراوان سلولز دارد. به این دلیل، کاغذ را از آن می‌سازند، براى این کار، درختان را می‌برند و به کمک ماشین ویژه‌اى، تنه‌ى آن‌ها را ریز ریز می‌کنند. سپس، این تکه‌هاى کوچک چوب را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب داغ، مخلوط می‌کنند تا خمیرى از رشته‌هاى سلولزى به دست می‌آید. در گام دیگر، خمیر را روى یک تورى فلزى می‌ریزند تا آب خود را از دست بدهد. سپس خمیر از لابه‌لاى چند غلطک می‌گذرد و آب خود را بیش‌تر از دست می‌دهد. پمپ‌هاى مکنده‌ى آب، به این آب‌گیرى کمک می‌کنند. سرانجام، خمیرى که به صورت ورقه‌ى درازى درآمده است، با گذشتن از لابه‌لاى غلطک‌هاى داغ، خشک می‌شود و برگه‌ى دراز کاغذ از دستگاه بیرون می‌آید.
گاهى با کمک مواد دیگرى، کاغذهاى بهترى ساخته می‌شود. براى این که کاغذ خیلى آب جذب نکند، مواد شیمیایى ویژه‌اى به آن می‌افزایند. براى تولید کاغذهاى بسیار نرم و سفید، کاغذ را از لابه‌لاى غلطک‌هایى می‌گذرانند که دماى بیش‌ترى دارند و سطح آن را با مخلوطى از خاک چینى و آب ‌پوشانده‌اند. براى این که کاغذ محکم‌تر شود، به آن پنبه می‌افزایند. اگر بخواهند از کاغذ، دستمال کاغذى بسانزد، به آن نرم کننده می‌افزایند و با کمک مواد شیمیایى، میکروب‌هاى آن را از بین می‌برند.
در پایان کار، دستگاهى که به رایانه مجهز است، ضخامت کاغذ، مقدار آب و شمار سوراخ‌هاى احتمالى آن را بررسى می‌کند. در صورتى که ضخامت در همه‌جا یکسان باشد، مقدار آب مناسب باشد و شمار سوراخ‌ها کم‌ باشد، کاغذ راهى بازار می‌شود.

بازیافت کاغذ

براى آماده کردن کاغذ هر روز به اندازه یک جنگل، درخت بریده می‌شود. اگر چه به جاى آن‌ها، درختان جدیدى کاشته می‌شوند، اما آن‌ها سریع رشد نمی‌کنند تا جاى همه‌ى درختان بریده شده را پر کنند. به این دلیل، کاغذهاى باطله را بازیافت می‌کنند. پس از گرد‌آورى کاغذهاى باطله، جوهر روى آن‌ها را با کمک‌ مواد شیمیایى بر می‌دارند. سپس آن‌ها را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب مخلوط می‌کنند. تا خمیر کاغذ به دست آید. اکنون از این خمیر ورقه‌هاى کاغذ ساخته می‌شوند. شما با مصرف درست کاغذ و جدا کردن کاغذهاى باطله از آشغال‌ها، می‌توانید به حفظ جنگل‌‌ها کمک کنید.

کاغذ بسازید

به کمک وسایل بسیار ساده‌اى می‌توانید در خانه کاغذ بسازید. براى این کار مقدارى کاغذ باطله را ریز ریز کنید. تکه‌هاى کاغذ را تا ۱۵ دقیقه در آب گرم بگذارید. سپس به کمک قاشق‌، آن‌ها را با آب مخلوط کنید تا خمیر کاغذ آماده شود. اکنون به کمک غربال، آب اضافى خمیر را از آن بگیرید. سپس خمیر را به آرامى روى یک ورقه‌ى پلاستیک برگردانید و روى آن را با ورقه پلاستیکى دیگرى بپوشانید. اکنون به کمک وردنه آب اضافى را از کاغذ بیرون کنید و آن را در آفتاب بگذارید تا خوب خشک شود.

چینی‌هاى باستان، به همین روش از پوست درخت توت کاغذ می‌ساختند. ایرانی‌ها کاغذ سازى را از چینی‌ها آموختند و براى این که روى کاغذ بهتر بتوانند بنویسند، هر دو سطح آن را با نشاسته می‌پوشاندند. شما نیز می‌توانید به خمیر کاغذ خود کمى نشاسته بزنید تا کاغذ بهترى داشته باشید. همچنین می‌توانید با نوآورى خود کاغذهاى جالب‌ترى بسازید. براى مثال، به خمیر کاغذ چند گلبرگ اضافه کنید و اثر آن را بر کاغذ ساخت خود ببینید.


👈 دانش آموزان و همراهان گرامی جواب سایر درس های کلاس ششم و تمامی مباحث هر درس، به صورت کامل در سایت موجود می باشد، برای دسترسی کافیست درس موردنظر را در گوگل سرچ کرده و در انتهای آن عبارت «مومکا» یا «درس و مدرسه» را نیز اضافه کنید.

🙆 اگر سوال یا پیشنهادی در رابطه با این درس داری، کافیه به انتهای این مطلب مراجعه کرده و هر چه دوست داری بنویسی.

اینستاگرام سایت درس و مدرسه - darsomadrese.com - مومکا

 
 

 

لینک صفحه های مهم و مرتبط و پیشنهادی سایت 

صفحه کلاس اینترنتی ما ( مومکا ) در آپارات – ورود به صفحه

کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی ( سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ ) – دانلود

صفحه مربوط به مطالب علوم تجربی ششم ابتدایی – ورود به صفحه

ورود به کلاس اینترنتی ما (مومکا) – ورود به صفحه

ثبت نام در کلاس اینترنتی ما (مومکا) – ورود به صفحه

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ما را در تلگرام دنبال کنید - تصویر لوگو ی تلگرام وب سایت درس و مدرسه - مومکا - darsomadrese.com

اینستاگرام سایت درس و مدرسه - darsomadrese.com - مومکا

نوشته های مشابه

4.5 2 votes
ارزش و کیفیت مطلب
guest
26 دیدگاه ها
Inline Feedbacks
مشاهده تمام نظرات
فاطمه

خوب👉❤❤❤❤

زهرا

عالی بود ممنونم 👌👌

روژان

خوب بود ولی خیلی نوشتی داره واییی خدا
کل مطالب رو فردا باید بنویسم 🎶🤣🤣🤣🤣

لوجين

خوب بود

نزوکوچان|:

خیلی ممنونم بابت سایت تون😊💫

علی

پرسگا

نسیم محسنی

سلام خیلی ممنون از سایت و مطالب خوبتون 🌼🌼🌼

حدیثا

سوالاتش برای خوندن و برای امتحان خیلی خوب و مفید هست
مخصوصا اینکه کلیپ و چیزای دیگه هم داره

حدیث

عالی

دیانا

عالی مرسی بابت این سایت تنکیو😍😍😍😍😍

Naznln

خیلی سوالاتتون رودوست داشتم ممنون واقعاً به درد امتحان امروزم خورد

زهرا

عالی بود بسیار عالی ممنونم از سازنده اش این به درد معلم هایی که کتاب ندارن خیلی میخوره

محمدطاحا

سلام ممنون که سوال هایی به این خوبی در اینترنت می گزارید و لطفا که همیشه سوال های همه ی پایه هارو بزارید🌹🌹

احمد

عالی بود از این سایت خیلی راضی هستم

tina.19

شاید بهتر بودش🤔

tina.19

کاش گسترده تر مینویسید🤗

الهه

اره سوالاتشان بیشتر باشه

Mona

عالی

نارگل لشنی زند.

عالی بود❤❤
خانم رکسانا جواب آزمایش صفحه ۱۳ را دارد.

رکسانا

چرا درک نمیکنید
میفهمید؟
میگم آزمایش صفحه ۱۳ جوابااااااااااااااااااااااشو میخوام
امتحان دارم از درس دوم درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید درک کنید
آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳ آزمایش صفحه ۱۳

احمد

بی ادب احمق

مروارید

خیلی عالی بود

الهه

خیلی بی ادبی

احمق 😒😒😒😒😒😒😏😏😏😏😬😬😬😬

الهه

اگه چشماتو وا کنی میبینی آزمایش صفحه ۱۳هستش

الهه

خجالتم خوب چیزیه. واقعاً برات متاسفم

این سایت عالیه ممنونم

دکمه بازگشت به بالا
26
0
دوست دارید عقاید خود را با دیگران به اشتراک بگذارید؟x
()
x